Vücutta mukozalı yapı ile kaplı dokular üzerinde oluşan, dokuya tutunarak gelişen, tümöre benzeyen, içi sıvı dolu doku bozulmalarına Polip (Polyp) denir.
Tedavi edilmeyen polipler zamanla büyük ve önemli sağlık sorunlarına yol açarlar. Burun, boğaz, ses telleri, bağırsak, safra kesesi, rahim gibi birçok bölgede görülebilirler. Çoğunlukla iyi huylu (benign) olmalarına rağmen kanserleşme riski olan kötü huylu (malign) türleri de vardır.
Üzerinde oluştukları dokuya bazen küçük bir sap ile bazen de geniş bir tabanla tutunurlar. Çok değişik boyutlarda olabilirler. Kendi kendilerine iyileşebilirler. Boyutları büyüdükçe sebep oldukları şikâyetlerin şiddeti artar ve cerrahi müdahale ile alınırlar.
Genellikle ses tellerinin birbiri ile temas ettiği serbest yüzeyin orta kısmında yaşanan doku içi kanamalar nedeniyle oluşan, ses tellerinin kapanmasını engelleyen, içi sıvı dolu, iyi huylu doku bozulmasına Ses Teli Polipi (Vocal Cord Polyp) denir. Nodüller gibi uzun süreli olarak, sesin yanlış şiddet ve yükseklikte (perdede) kullanılması ya da zorlanarak aşırı derecede kullanılması sonucunda oluşabildiği gibi tek bir ses zorlaması sonrasında da görülebilmektedir. Nodüllerden farklı olarak ses tellerinden birinde veya her ikisinde birden oluşabilir. Görünümü belirgin şekilde kırmızı renktedir. İçinde çok sayıda kan damarı taşır ve ilerleme seyri damarlı bir yapıya doğru (vaskülarize) gelişir. Farklı şekil ve büyüklükte oluşabilmektedir, ancak sıklıkla nodüllere göre daha büyük ebattadır ve kabarcığa benzer.
Tüm bireylerde görülebilen ancak kadınlarda daha sık rastlanan, kalın bir ses ile kendisini belli eden Reinke Ödemi (Polipoid Dejenerasyon), farklı bir ses teli polipi türüdür. Aşırı sigara kullanımı, oluşmasında en büyük etkendir.
Sesin yoğun kullanılması, soğuk algınlığı, ani bağırmalar, yoğun sigara dumanı, aşırı gürültülü ortamlarda çalışma, rutin alkol kullanımı, sinüzit, alerji, tiroit bezi büyümesi, ilaç yan etkileri gibi etkenler ses teli poliplerinin oluşmasını kolaylaştırır.
Şarkıcılar, öğretim görevlileri ve öğretmenler, sunucu ve spikerler, vaaz veren din adamları ya da konuşmayı seven kişilerde görülme olasılığı diğer kişilere göre daha fazladır. Erkek, kadın ve çocuklarda görülmekle birlikte, gırtlak yapısı nedeniyle 20 ila 50 yaş aralığındaki kadınlar ile bağırarak konuşma alışkanlığı olan çocuklarda daha sık rastlanmaktadır.
Ses Teli Polipi Belirtileri Nelerdir?
Belirtileri her bireyde farklılık gösterse de, aşağıda yazılı belirtiler tek başına ya da birlikte görüldüğünde ses teli polipinden şüphelenilmelidir:
- Sesin Kısılması, Çatallaşması, Titremesi Şeklinde Görülen Ses Değişiklikleri,
- Konuşma Esnasında Ses Tonunda Değişiklikler Yaşanması,
- Ses Kalitesinin Bozulması,
- Boğazda Huzursuzluk Ve Ağrı,
- Boyun Ağrısı.
Ses teli polipleri tanı ve teşhisi yapılarak gerekli tedavi uygulanmadığı takdirde ses telinde yara oluşumu (nedbe), ağrı verici ses kullanımı, kalıcı ses kısıklığı gibi onarılamaz sorunlara yol açabilir.
Şikâyetlerin, ses telleri polipinden kaynaklanıp kaynaklanmadığını anlamak için alanında uzman bir kulak-burun-boğaz doktoru tarafından ses tellerinin detaylı muayenesi yapılmalıdır. Ağız bölgesi kullanılarak yapılan endoskopik muayene, en doğru tanının konulmasını sağlamaktadır.
Tıbbi sorunlardan kaynaklanan poliplerin tedavisi için öncelikle ilaç tedavisi uygulanır. Tıbbi sorunlardan kaynaklanmayan ses telleri polip tedavisinde, ses terapisi ya da cerrahi müdahale yöntemi kullanılır. Ancak genellikle kendiliğinden iyileşme görülmez, poliplerin ebatlarında değişiklik olmaz. Bu nedenle ilaç ve terapi yöntemlerinde uzun süre ısrarcı olunmamalıdır. Aksi takdirde polipler patlayarak ses tellerinde kalıcı hasara sebep olabilirler. Cerrahi müdahale ile alınmaları en uygun yöntemdir.
Ses Teli Polipi Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Ses teli polipi tanısı konulduktan sonra hastaya uygulanan ses istirahatı, ilaç tedavisi ve ses terapisi yöntemleri sonuç vermediği takdirde cerrahi müdahale kararı verilir. Dışarıdan herhangi bir kesi işlemi içermeyen Fonomikrocerrahi (Phonomicrosurgery), Mikrolarengoskopi (Microlaryngoscopy) gibi isimlerle anılan endoskopik yöntemler kullanılır:
Fonomikrocerrahi / Mikrolarengoskopi: Ses telindeki doku bozulmasının büyük olduğu ya da ulaşılması güç bir bölgede olduğu durumlarda, polipi keserek çıkarmak için yapılan cerrahi müdahaledir. Genel anestezi altında yapılır. Büyütülmüş yüksek kaliteli görüntü sağlayan laringoskop ve diğer endoskopik aletler yardımıyla ağız içerisinden girilerek ses tellerine ulaşılır ve etrafındaki sağlıklı dokuya zarar verilmeden polip kesilerek çıkarılır. Operasyon ortalama 30-45 dakika sürer. Dikişe ihtiyaç duyulmadığından hasta aynı gün taburcu edilir. Yeme – içme faaliyetlerine kısıtlama getirilmez, ancak bir hafta süreyle fısıltı ya da normal sesle konuşmaya müsaade edilmez, ses istirahatı uygulanır. En fazla bir gün süreyle hafif boğaz ağrısı ve yutkunma güçlüğü şikâyeti olabilir. Operasyon esnasında dilin sıkıştırılmasından kaynaklanan dilde uyuşma ve tat alamama problemleri birkaç hafta içerisinde kendiliğinden sonlanır.
Ses teli polipinin oluşma sebebi sesin kullanılmasındaki yanlış davranışlar olduğundan, ses telleri iyileştikten sonra tekrarlamaması için mutlaka ses terapisi alınması tavsiye edilmektedir.
Ses Teli Polipi Ameliyatı İyileşme Süresi Ne Kadardır?
Ses teli polip ameliyatları ağrısız bir şekilde sonuçlanmakta, hasta aynı gün taburcu edilmektedir. Operasyon sonrasında genelde bir haftalık ses istirahatı önerilmektedir. İlk gün hafif boğaz ağrısı yaşanabilir ancak bu durum geçicidir. Ameliyat sonrası yaklaşık iki hafta süreyle reflü ilaçları desteği ve reflü diyeti uygulanabilmektedir. Bu süre sonunda ses tellerinde iyileşme sağlanmaktadır.
Ses Teli Polipi Ameliyatı Sonrası Konuşma
Operasyon sonrasında doktor tarafından belirtilen tavsiyelere ve talimatlara uyulduğu takdirde konuşmada ya da ses kullanımında herhangi bir problem yaşanmamaktadır. Ses terapisi alınmadığı ya da sesin kötü kullanımının devam ettiği durumlarda yeniden polip oluşma ihtimali bulunmaktadır.
Eğer siz de on günü aşan ses kısıklığı, ses değişikliği, boğazda huzursuzluk ve ağrı gibi problemler yaşıyorsanız, iletişim bilgilerimizi kullanarak bize ulaşabilir; ses teli bozukluklarının teşhisi ve tedavisi için kendisini adamış, en yeni teknolojiler ile donatılmış araç ve aparatları kullanan, özel talep ve ihtiyaçlarınızı ön planda tutan merkezimizde tedavi olabilir, hastalığınız hakkında daha detaylı bilgi alabilirsiniz.