Kronik Sinüzit Nedir?
Sinüzit hastalığının şikâyet ve bulguların 12 haftadan uzun sürdüğü enfeksiyonlar kronik sinüzit ya da kronik rinosinüzit olarak isimlendirilmektedir.
Kronik Sinüzitin Belirtileri Nelerdir?
Kronik sinüzitte de akut sinüzitteki gibi yüzde ağrı ve basınç hissi, yüzde şişme ve dolgunluk, burun tıkanıklığı, burundan-genizden iltihaplı akıntı, koku alamama baş ağrısı, ağız kokusu, düşkünlük, diş ağrısı, öksürük, kulak ağrısı gibi şikayetler izlenir ancak uzun süren ve kronikleşen iltihaplarda genellikle şikayetlerin şiddetti azaldığından sadece hikaye ile tanı koymak zorlaşmaktadır.
Bu gruptaki hastalarda en anlamlı şikayetler burun gerisinde, genizden boğaza doğru koyu kıvamlı akıntı ve yüz kemiklerinde sinüs üzerinde hassasiyet hissidir.
Kronik Sinüzit Tanısı Nasıl Konulur?
Kronik sinüzit tanısında hastadan alınan hikaye yanında muayene sırasında burun içinde kızarıklık, şişlik ve endoskopi ile sinüs boşalma kanallarının bulunduğu bölgelerde koyu iltihaplı akıntı izlenmesi tanıya yardımcı olmaktadır.
Günümüzde özellikle kronik sinüs enfeksiyonlarının tanısı ve tedavinin planlanmasında 3-4 mm kesit aralığında çekilen paranazal sinüs bilgisayarlı tomografisi (BT) tetkiki en önemli tanı aracıdır. Hikaye ve muayene bulguları ile kronik sinüzit düşünülen hastalarda tomografide sinüs havalanma kanallarında tıkanıklığa neden olan mukoza kalınlaşmalarının ve sinüsler içinde havalanma kaybının izlenmesi kronik sinüzit tanısını koydurtmaktadır. Özellikle alerjik bünyeli ve astımlı hastalarda daha sıklıkla izlenen yoğun burun polipleri ve mantar enfeksiyonlarında radyolojik tetkiklerde tamamen dolmuş sinüs görünümleri izlenmektedir.
Sinüslerin yer aldığı kemik dokuyu değerlendirmedeki yetersizliği ve pahalı olması nedenleri ile çocuk hastalarda ve enfeksiyonun kafa içerisine yayılım şüphesi olan durumlar dışında sinüzit tanısına yönelik olarak manyetik rezonans görüntüleme (MR) tetkiki tercih edilmemektedir.
Kronik Sinüzitin Tedavisi Nasıl Yapılır?
Kronik sinüzit tedavisinde kullanılan en önemli ilaçlar antibiyotikler ve burun içinden sprey olarak kullanılan steroidlerdir. Antibiyotik tedavi süresi kronik sinüs enfeksiyonlarında en az 2-3 hafta olmalıdır. Bu enfeksiyonlarda antibiyotiklere karşı artmış direnç oranı, aynı anda birden fazla farklı bakteri ya da oksijensiz ortamda çoğalan mikroorganizma bulunma ihtimali ve uzun tedavi süresi göz önüne alınarak endoskopi eşliğinde burun içinden alınacak kültürlerin sonuçlarına göre ilaç seçimi tercih edilebilir. Bağışıklık sistemi yetmezliği olan ya da hastanede yatarken enfeksiyon alan hastalarda sinüs enfeksiyonlarının her tipinde kültür ve antibiyograma göre antibiyotik seçilmesi gereklidir.
Kronik sinüzit tanısı ile tedavi verilen hastalarda bilgisayarlı tomografi çekiminden önce 2-3 hafta uygun dozda antibiyotik ve kortizonlu burun spreyleri kullanılmalıdır. Belirgin şikayeti olmayan hastalarda tomografide sinüzit bulguları bulunsa bile ameliyat kararı vermeden önce hastayı takip edip şikayetlerin kontrol edilmesi uygun yaklaşım olacaktır. Şikayetleri düzelmeyen ya da tekrarlayan hastalarda cerrahi tedavi alternatif olarak düşünülmelidir.
Kronik Sinüzitin Tedavi Aşamaları Nelerdir?
Kronik sinüzit enfeksiyonlarında da akut enfeksiyonlarda olduğu gibi ilk tedavi seçeneği ilaçlarla uygulanan tıbbi tedavilerdir. Uygun süre ve içerikte uygulanan tıbbi tedavilere cevap alınamayan hastalarda cerrahi tedavi seçenekleri gündeme gelmektedir. Günümüzde kronik sinüzitlerin cerrahi tedavisinde tercih edilen yaklaşım endoskopik sinüs cerrahisidir.
Bu ameliyat sırasında sinüslerdeki kronik enfeksiyon odakları temizlenmekte ve sinüslerin tıkalı olan burun içine boşalma kanalları uygun teknikler kullanılarak açılmaktadır.